Günümüzde kullandığımız enerji kaynaklarının sınırlı olması ve çevre kirliliği yaratması bizleri yeni  çözümler aramaya mecbur bıraktı. İnsanlar çevreci, yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneldi. İklim ve  çevre koşulları yüzyıllardır tasarımlarını etkiledi. Böylece pasif tasarımlar ortaya çıktı. Pasif ısıtma ve  soğutma yöntemleri ile enerji harcanmadan yenilenebilir kaynaklar kullanıldı. Günümüzde de aynı  şekilde enerji tasarrufu yapabilen tasarımların arayışına girmiştir. Bu arayışa dahil olan Maryland  Üniversitesi ve Colorado Üniversitesi’ndeki araştırmacılar bir ahşap malzemesi geliştirmişler. Geliştirilen bu yeni malzeme pasif soğutma sağlayan sürdürülebilir, nanoteknolojik bir ahşap  malzemedir.  

Bu malzemeyi elde edebilmek için ahşaptaki lignin çıkarılıp yerine selüloz nanofiberler kullanılmıştır. Ahşabın yapısındaki lignin aslında ahşaba dayanıklılığını veren bir maddedir. Bu dayanıklılığı yeniden  sağlamak için selüloz nanofiberler sıkıştırılarak kullanılmıştır. Dayanıklılığı yeniden sağlanmış ve hatta  normal ahşaptan 10 kat daha dayanıklı bir ahşap elde edilmiştir. Çeliğin mukavemetini de geçmiş,  dayanıklılık konusunda da tam not almış. Süper hidrofobik bir bileşen katılarak su geçirmezlik  kazandırmışlar. Soluk ve beyaz renkte bir ahşap elde edilmiştir. Arizona’da bir çiftliğin sıcak ve nemli  olan günlük koşullarında test edilmiş. Bu yeni ahşap normal bir ahşaba göre ortamı 12 derece daha  serin tutmuş. 

Kazandığı bu yeni özellikler ile kullanımı çok avantajlı olan bu yeni ahşap enerji tasarrufu  sağlamasıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Hem çatı malzemesi hem de duvar kaplaması olarak kullanım  seçeneği sunuyor. Her iki şekilde de enerjiden tasarruf sağlıyor. Çevreci olmasının yanı sıra sağlamlığı  nedeni ile de tercih edilebilir. Su geçirmezlik özelliğiyle çatı uygulamalarında çok büyük kolaylık  sağlıyor. Uygulaması, yapısal özellikleri ve enerji tasarrufu bakımından oldukça avantajlı olan bir  ahşap malzemedir. Bunun yanında tasarımcılar için estetik de en az bunlar kadar önemlidir. Duvar  kaplaması olarak kullanıldığında nasıl bir etki bıraktığı konusunda –hala araştırılmaya ve geliştirilmeye  devam edildiği için- bir örnek henüz yok. Ama ahşap malzemesi dokusu nedeniyle tasarımda bir  sıcaklık yaratır. Bu yeni malzeme de yeni bir ahşap olduğundan dokusu hissedilir. Geliştirilmeye  devam edildikçe estetik ve uygulama olarak da oldukça gelişecektir.  

Tüm dünya enerji tasarrufu konusunda bilinçlenmeye ve önlem almaya başladığı için bu  araştırmacılar şimdiden birçok ülkenin dikkatini çekmeyi başarmışlar bile. Bu sürdürülebilir  malzemeye büyük ilgi olmuş. Ülkemizde de küresel ısınma sonucu sıcaklıklar artmaktadır. Özellikle  Ege ve Akdeniz Bölgeleri gibi sıcak iklimi olan bölgeleri soğutmak için oldukça fazla enerji  harcanmaktadır. Yeni ahşapla hem ortam pasif yöntemlerle soğutulur hem de enerji harcanmaz. Bu  bölgeler kışın çok yağış alsa da ahşabın hidrofobik özelliği sonucu su geçirmez. Deprem bölgesinde  olduğumuz için malzemenin dayanıklılığı da son derece önemli ve pasif soğutma ahşabı bu  ihtiyacımızı da fazlasıyla karşılıyor. Yeni ahşap bu iklimlerde tasarruf sağlayarak yeni yapılacak  malzemelerin de önünü açılabilir. Talep arttıkça pasif ısıtma ve soğutma konusuna daha çok ilgi  gösterebiliriz. Önemli olan insanların dikkatini çekip, bu malzemelerin aslında enerji tasarrufunda ne  kadar önemli ve etkili olduğunu göstermektir. Pasif tasarım ülkemizde her ne kadar yaygın olmasa da  tasarımda dikkat edilen iklim çevre gibi konular sonucu geleceğimiz için büyük tasarruflar yapabiliriz. Haydi, gelecek nesillere daha yaşanılabilir bir dünya bırakmak için hep beraber bir adım atalım! 

_________________

Burcu ÖZTÜRK

22 Mayıs 1997 yılında İstanbul’da doğdu. Ordu’da büyüdü. 2015 yılında Kocaeli Üniversitesi Biyomedikal  Mühendisliği’ni kazandı. Daha sonra aslında hayal ettiği mesleğin bu olmadığını fark ederek 2017’de Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde Mimarlık bölümüne girdi. Şu an 4. sınıfta okuyor ve hayallerinin peşinden gittiği için çok mutlu. Mimarlığın yanı sıra spor, fotoğrafçılık, müzik gibi dallarla da uğraşıyor. Gönüllü olarak çevre etkinliklerine katılıyor ve bu konuya dikkat çekmek için de araştırmalarıma devam ediyor.