Dilatasyon, inşaat sektöründe yapıların farklı bölümlerinin birbirinden bağımsız olarak hareket edebilmesini sağlamak amacıyla bilinçli olarak bırakılan boşluklar veya derzlerdir. 

Bu sistem, yapıların sıcaklık değişiklikleri, yer hareketleri, rüzgar etkisi ve diğer dış etkenler nedeniyle genleşme veya büzülme eğilimi gösterdiğinde oluşan gerilmeleri azaltmak için tasarlanmıştır.

Dilatasyon bandının yapıların güvenliği ve dayanıklılığı açısından da birçok kritik işlevi vardır.

• Yapısal Hareketleri Emme: Dilatasyon bandı, sıcaklık değişiklikleri, yer hareketleri ve rüzgar etkisi gibi faktörlerin neden olduğu yapısal hareketleri emerek gerilmeleri azaltır ve yapıların dayanıklılığını artırır.
• Su ve Hava Sızdırmazlığı: Bu bantlar, yapıların su ve hava sızdırmazlığını sağlamak için kritik rol oynar. Dilatasyon bölgelerinde kullanılan malzemeler, su veya hava geçişini engeller ve yapıların iç mekanlarını korur.
• Deformasyonları Önleme: Yapısal hareketlerin kontrolsüz olması durumunda oluşabilecek deformasyonları ve çatlakları önler. Yapıların belirli noktalarda esneklik kazanmasını sağlayarak hasar riskini azaltır.
• Yapısal Dayanıklılık Artırma: Yapıların genişleme veya büzülme eğilimlerine uyum sağlayarak gerilmeleri emer ve yapısal bütünlüğü korur. Bu sayede yapılar zamanla oluşabilecek hasarlara karşı daha dayanıklı hale gelir.
• Estetik Görünüm Sağlama: Dilatasyon bölgeleri, yapıların estetik görünümünü etkileyen çatlakların oluşmasını engeller ve daha düzgün bir görünüm elde edilmesini sağlar.

Dilatasyon Bandının Teknik Özellikleri Nelerdir?

Dilatasyon bandının performansı ve dayanıklılığı, sahip olduğu teknik özellikler ile doğrudan ilişkilidir. Bu malzemelerin endüstri standartlarına uygun teknik özellikleri aşağıdaki tabloda detaylandırılmıştır.

İnşaatta Dilatasyonun Önemi Nedir?

Dilatasyon, binaların uzun ömürlü olması ve güvenli kullanım sağlanması için doğru planlanması ve uygulanması vazgeçilmez bir gerekliliktir.

1. Yapısal Güvenlik ve Dayanıklılık

Dilatasyonun temel önemi, yapısal güvenliği sağlamasında yatmaktadır. Yüksek katlı ve geniş oturma alanına sahip yapılarda zemindeki farklılıklar ve betonarme yapının sıcaklık değişimleri ciddi gerilimler oluşturabilir. 

Dilatasyon derzleri, bu gerilmeleri kontrollü bir şekilde dağıtarak yapının statik hasar görmesini engellemektedir. Yapılar, çevresel faktörlerden kaynaklanan hareketlere maruz kaldığında, dilatasyon sistemleri bu hareketleri emerek yapıların dayanıklılığını önemli ölçüde artırır.

2. Çevresel Faktörlere Karşı Koruma

Sıcaklık değişiklikleri, yer hareketleri, rüzgar etkisi ve titreşimler gibi dış etkenler, yapıların genişlemesine veya büzülmesine yol açar. Dilatasyon uygulaması olmayan yapılarda bu hareketler kontrolsüz çatlaklar ve deformasyonlara neden olabilir. 

3. Su ve Hava Sızdırmazlığı

Dilatasyon bölgeleri, yapıların su ve hava sızdırmazlığını sağlamak için önemli bir işlev görür. Bu bölgelerde kullanılan özel dilatasyon malzemeleri, su veya hava geçişini engeller ve yapıların iç mekanlarını korur. 

Böylece yapıların nemden etkilenmesi ve iç mekanlarda oluşabilecek hasarlar önlenir, enerji verimliliği artırılır.

4. Ekonomik Avantajlar

Dilatasyonun doğru uygulanması, uzun vadede önemli ekonomik avantajlar sağlar. Yapısal hasarların önlenmesi, bakım ve onarım maliyetlerini önemli ölçüde azaltır. 

Ayrıca yapıların uzun ömürlü olması, yatırım değerini korur ve artırır. Dilatasyon sistemleri, yapıların deprem gibi doğal afetlere karşı direncini de artırarak, olası hasar maliyetlerini minimize eder.

5. Estetik ve Fonksiyonel Katkılar

Dilatasyon uygulamaları, yapıların estetik görünümünü olumlu yönde etkiler. Kontrolsüz çatlakların ve deformasyonların önlenmesi, binaların daha düzgün ve profesyonel bir görünüm kazanmasını sağlar. 

Aynı zamanda yapıların fonksiyonel özelliklerini koruyarak, kullanıcı konforu ve güvenliğini artırır.

6. Modern İnşaat Standartları

Günümüz inşaat standartlarında dilatasyon, zorunlu bir uygulama haline gelmiştir. Özellikle büyük yapılarda, köprülerde, tünellerde ve endüstriyel tesislerde dilatasyon planlaması yasal gerekliliklerin bir parçasıdır. 

Bu standartlar, yapıların güvenli kullanımını garanti altına alır ve inşaat kalitesini artırır.

Nerelerde ve Hangi Durumlarda Dilatasyon Bandı Kullanılır?

Dilatasyon bantları, yapısal hareketlerin yoğun olduğu ve su sızdırmazlığının kritik önem taşıdığı birçok farklı alanda kullanılmaktadır. 

Bu malzemelerin kullanım alanları, yapı tipine, çevresel koşullara ve yapısal gereksinimlere göre değişiklik göstermektedir.

• Yüksek Katlı Binalar: Bu yapılarda hem yatay hem de düşey dilatasyon derzlerinde bant uygulaması yapılır.
• Köprüler ve Viyadükler: Özellikle köprü tabliyelerinde ve ayak birleşimlerinde kullanılarak yapısal bütünlük korunur.
• Tüneller ve Menfezler: Yer altı yapılarında zemin basıncı ve su sızdırmazlığı sorunları nedeniyle dilatasyon bantları gereklidir. 
• Su Depoları ve Havuzlar: Su ile sürekli temas halinde olan yapılarda, dilatasyon bantları hem yapısal hareketleri absorbe eder hem de mükemmel su sızdırmazlığı sağlar. 
• Atıksu Arıtma Tesisleri: Kimyasal maddelere maruz kalan ve sürekli nemli ortamda bulunan bu tesislerde, dayanıklı dilatasyon bantları kullanılarak hem yapısal koruma hem de çevresel sızdırmazlık sağlanır.
• İçme Suyu Tesisleri: Hijyen ve sağlık açısından kritik olan bu yapılarda, gıda uyumlu dilatasyon bantları kullanılarak su kalitesi korunur.
• Açık Otoparklar: Araç yüklerine maruz kalan ve hava koşullarının etkisinde bulunan açık otoparklarda, dilatasyon bantları hem mekanik yükleri hem de termal hareketleri karşılar.
• Teraslar ve Balkonlar: Dış hava koşullarına doğrudan maruz kalan bu alanlarda, UV dayanımı yüksek dilatasyon bantları kullanılarak uzun ömürlü çözümler sağlanır.
• Kaldırım ve Yol Döşemeleri: Pedestrian trafiği ve termal döngülerin etkisinde bulunan kaldırımlarda, esneklik özellikleri yüksek bantlar tercih edilir.
• Deprem Bölgeleri: Sismik aktivitenin yoğun olduğu bölgelerde, yüksek hareket kapasiteli dilatasyon bantları kullanılarak yapıların deprem sırasındaki hareketlerine uyum sağlanır.
• Sıcaklık Değişimlerinin Yoğun Olduğu Bölgeler: Gece-gündüz ve mevsimsel sıcaklık farklarının büyük olduğu bölgelerde, geniş sıcaklık dayanım aralığına sahip bantlar tercih edilir.
• Ağır Yük Alanları: Endüstriyel tesisler, depo alanları ve ağır araç trafiğinin olduğu bölgelerde, yüksek basınç dayanımına sahip kalın dilatasyon bantları kullanılır.
• Radye-Perde Birleşimleri: Farklı yapısal elemanların birleşim noktalarında oluşan hareket farklılıklarını absorbe etmek için özel dilatasyon bantları uygulanır.
• Perde-Perde Soğuk Derzleri: Beton döküm aşamalarında oluşan soğuk derzlerde su sızdırmazlığı ve hareket kontrolü sağlanır.
• İstinat Duvarları: Zemin basıncının etkisinde bulunan istinat duvarlarında, hem yapısal hareket hem de su infiltrasyonu kontrolü için dilatasyon bantları kullanılır.

Cephe Dilatasyon Uygulaması Nasıl Yapılır?

Cephe dilatasyon uygulaması, hem teknik bilgi hem de dikkatli işçilik gerektiren özel bir süreçtir.

1. Planlama ve Tasarım Aşaması

Cephe dilatasyon uygulamasının ilk adımı, dilatasyon derzlerinin yerlerinin mühendisler ve mimarlar tarafından yapı planlarına göre belirlenmesidir. 

Genellikle bina köşeleri, uzun duvarlar, büyük cephe panelleri ve farklı yapı bölümlerinin birleşim noktaları dilatasyon derzleri için uygun yerlerdir. 

Bu aşamada cephenin maruz kalacağı rüzgar yükleri, termal hareketler ve yapısal deformasyonlar dikkate alınır.

2. Malzeme Seçimi ve Hesaplamalar

Cephe uygulamalarında kullanılacak dilatasyon bandının genişliği, dilatasyon boşluğundan 15 cm büyük olmalıdır. 

Örneğin, 5 cm dilatasyon boşluğu için 20 cm genişliğinde dilatasyon bandı kullanılması gerekir. 

3. Uygulama Tekniği

Cephe dilatasyon bandı uygulaması, epoksi esaslı özel yapıştırıcı ile içe veya dışa omega şeklinde (Ω) yapılır. Yapıştırıcı bileşenleri, düşük devirli karıştırıcı kullanılarak homojen gri renk oluşana kadar en az 2 dakika karıştırılır. 

Dilatasyon bandının yüzeye basacağı alana epoksi yapıştırıcı sürüldükten sonra bant yerleştirilir ve üzerine tekrar yapıştırıcı uygulanır.

4. Hava Koşulları ve Uygulama Zamanlaması

Cephe uygulamaları, +5°C ile +35°C arasındaki sıcaklıklarda yapılmalıdır. 

Yağışlı, rüzgarlı veya aşırı nemli havalarda uygulama yapılmamalıdır. Epoksi yapıştırıcının tam olarak sertleşene kadar koruma sağlanmalı ve mekanik darbelere karşı önlem alınmalıdır.

Dilatasyon Bandı Uygulaması İçin Yüzey Hazırlığı Nasıl Yapılır?

Dilatasyon bandı uygulamasının başarısı için yüzey hazırlığının doğru yapılması kritik önem taşır. Aşağıdaki adımlar sırasıyla uygulanmalıdır:

Temel Hazırlık İşlemleri

• Tabliye betonuna uygulama: Bant mutlaka tabliye betonuna uygulanmalıdır.
• Kaplama temizliği: Üzerinde şap veya kaplama varsa tabliye betonuna kadar kesim yapılır.
• Alan belirleme: Bandın rahat uygulanacağı ölçüde alan hazırlanır.

Yüzey Temizliği

• Toz temizliği: Basınçlı hava veya vakumla tüm tozlar temizlenir.
• Yağ ve kir temizliği: Çözücü madde veya deterjanla yüzey temizlenir.
• Pas temizliği: Metal yüzeylerdeki paslar tamamen temizlenir.
• Artık madde temizliği: Eski yapıştırıcı ve boya kalıntıları temizlenir.

Yüzey Düzleştirme

• Çatlak tamiri: Çimento esaslı tamir harcıyla çatlaklar doldurulur.
• Düzensizlik giderme: Epoksi tamir harcıyla çukur ve çıkıntılar düzeltilir.
• Düzgünlük kontrolü: 2 metre düz cetvel ile yüzey kontrolü yapılır.

Kurutma ve Koşul Kontrolü

• Tam kurutma: Yüzey kesinlikle nemsiz hale getirilir.
• Nem ölçümü: Dijital nem ölçerle %5'in altında nem kontrolü sağlanır.
• Sıcaklık kontrolü: +5°C ile +35°C arasında yüzey sıcaklığı sağlanır.
• Hava koşulları: Yağışsız ve rüzgarsız hava beklenmelidir.

Son Kontroller

• Temizlik testi: Beyaz bez ile silme kontrolü yapılır.
• Boşluk kontrolü: Görünür çatlak ve boşluklar kontrol edilir.
• Hazırlık onayı: Tüm koşullar sağlandığında uygulamaya geçilir.

2025 Dilatasyon Bandı Fiyatları Ne Kadar?

2025 yılında dilatasyon bandı fiyatları kalınlık, genişlik, marka ve teknik özelliklere göre geniş bir aralıkta değişiklik göstermektedir. 

Standart kalınlıklarda olan bantların fiyatları, TPE veya EPDM esaslı malzeme tipine, üretici markaya ve satış kanalına bağlı olarak da farklılaşır.

Detaylı ve güncel fiyat bilgileri için Yapı Kataloğu Dilatasyon Profili sayfasından farklı üretici ve tedarikçilerin fiyat listelerine ulaşabilir, projenizin gereksinimlerine uygun en uygun teklifi alabilirsiniz. 

Sıkça Sorulan Sorular

Dilatasyon bandı ve uygulaması hakkında en çok merak edilen soruları sizin için yanıtladık.

Dilatasyon çıtası nedir?

Dilatasyon çıtası, yapılarda farklı malzemelerin birleşim noktalarında ve hareket edebilecek alanlarda kullanılmak üzere tasarlanmış özel bir profildir.

Bu çıtalar, dilatasyon derzlerinin üst yüzeyini kapatarak estetik görünüm sağlarken aynı zamanda mekanik koruma sunar. 

Genellikle alüminyum, PVC veya metal malzemelerden üretilen bu profiller, dilatasyon bandının üzerine montaj edilir. 

Dilatasyon profili ne demek?

Dilatasyon profili, birleşik uzun yapıların arasında oluşan derz boşluklarında kullanılan ve yapının hareketi sonrasında binaların zarar görmesini engelleyen özel yapı elemanıdır.

Bu profiller, dilatasyon bandının üzerinde konumlandırılarak hem koruma hem de dekoratif işlev görür. Farklı tasarım ve boyutlarda üretilen dilatasyon profilleri, proje gereksinimlerine göre seçilir. 

Dilatasyon bandı yapıştırıcısı ne demek?

Dilatasyon bandı yapıştırıcısı, bandın yüzeye güvenli bir şekilde tutturulması için kullanılan özel formülasyon epoksi esaslı yapıştırıcıdır. 

Bu yapıştırıcı, iki bileşenli olup karıştırıldıktan sonra güçlü ve kalıcı yapışma sağlar. Ortalama sarfiyatı her 1 metre için 1 kg olan yapıştırıcı, düşük devirli karıştırıcı ile homojen gri renk oluşana kadar karıştırılır. 

Dilatasyon boşluğu ne ile doldurulur?

Dilatasyon boşluğu, öncelikle polietilen fitil ile kısmen doldurulur, ardından bitüm-poliüretan mastik ile tamamlanır. 

Hareketin çok olduğu yerlerde dilatasyon boşluğuna, dilatasyon genişliğinden 1 cm fazla çaplı polietilen fitil döşenir. Bu fitil üzerinde dilatasyon iç yanakları astarlandıktan sonra 2K bitüm-poliüretan mastik ile dolgu yapılır. 

Dilatasyon kaç metrede yapılır?

Dilatasyon derzleri genellikle betonarme yapılarda 15-30 metre aralıklarla bırakılır. 

Bu mesafe, yapının büyüklüğü, malzeme tipi ve çevresel koşullara göre mühendislik hesaplamalarıyla belirlenir. Yüksek katlı binalarda ve geniş oturma alanına sahip yapılarda bu mesafeler daha da kısalabilir.