Özel İAOSB Nedim Uysal Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
-
M artı D Mimarlık
İAOSB – İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi yönetiminin sosyal sorumluluk projesi kapsamında, Nedim Uysal’ın bağışıyla gerçekleştirilen okul yapısı, düzenlenen davetli yarışmada seçilen öneri doğrultusunda hayata geçirilmiştir.
İAOSB’nin ızgara planlı yerleşim düzenine sahip tip parsellerinden biri olan arsa; çekme mesafeleri içinde konumlanmış, birbirinin benzeri, çevreleriyle ilişki kurmayan, içe dönük ve monoton bir yapılaşmanın içinde yer almaktadır. Düz topografya bu tekdüze karakteri daha da belirginleştirirken, sanayi odaklı bu yerleşkede kentsel karşılaşmaların, yaya hareketlerinin ve rastlantısal sosyalleşmelerin oluşmadığı kapalı bir yaşantı üretilmektedir. Bu ortamda çağdaş eğitim vizyonunun gerektirdiği, etkileşimi destekleyen ve motive edici iç dünyaların bulunmadığı görülmektedir.
Bu tespitlerden hareketle, tasarlanan okul binasının yerleşim içindeki mevcut çevreye zıtlık oluşturan, aykırı bir kimlikle görünürlük kazanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda sosyal programlar ve atölye birimleri, iç galeri etrafında konumlanan beş blok olarak kurgulanmış; eğitim bloğu ise üst kotlarda çözümlenmiştir. Daha önce OİB Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde denenen yeşil topografyanın üst kotlara taşınması fikri, burada yeniden ele alınarak eğitim birimleri ile kamusal mekânların düşeyde ayrıştırılmasını sağlayan bir araç olarak kullanılmıştır.
Dinamik ve zengin bir iç yaşantı hedefiyle, yüksek hacimli bir orta galeri etrafında sürekli görsel ilişki kuran mekân dizgesi oluşturulmuştur. Geçirgen duvar yüzeylerinin tanımladığı bu iç galeri, yapının kurumsal kimliğini yansıtan bir kamusal mekân niteliği taşırken; galeri çevresine dizilen birimler, büyük açıklıklar ve sosyal programlı nişlerle bu boşluğa dâhil edilmiştir.
Yapının iç kurgusunda oluşturulan bu zengin yaşam, zemin kotunda bloklar arasında tanımlanan farklı karakter ve programlara sahip sosyal nişler aracılığıyla dış mekâna taşırılmıştır. Bu nişler; kimi yerde spor ve oyun bahçesine açılan kantin ve yemekhane alanları, kimi yerde atölyelerin ilişkilenebildiği açık işlikler veya teneffüs mekânları, kimi yerde ise giriş meydanı ve tören alanını tanımlayan kamusal odaklar olarak biçimlenmiştir.
Yerleşim dokusundaki tekdüzeliği kırmak amacıyla, üst katta yeni bir zemin kotu oluşturulmuş; yeşil peyzaj bu kotta devam ettirilerek kullanıcılar için alternatif etkileşim alanları sağlanmıştır. Avlularla birbirine bağlanan parçalı blokların oluşturduğu zemin kat düzeni, ikinci kattan itibaren teraslanarak podyum üzerinde tek bir kütle etkisine dönüştürülmüştür. Dersliklerden doğrudan erişilen bu yeni üst platform, açık amfitiyatro aracılığıyla giriş meydanıyla ilişkilendirilmiş ve zaman zaman tören, etkinlik ve kamusal buluşmalara ev sahipliği yapacak bir mekân olarak düşünülmüştür.
Eğitim birimleri olan derslik, atölye ve laboratuvarlar, daha iyi ışık alan kuzey yönünde konumlandırılırken; diğer yönlerde yer alan birimlerde düşey ahşap panellerle güneş kontrolü sağlanmıştır. Güney yönüne bakan iç galerinin şeffaf cephesinde ise, kışın ısı kazanımı ve yazın güneş kontrolü için ısı kontrollü camlar kullanılmış; doğal havalandırma ile iç galeride ek bir iklimlendirme sistemine gerek kalmadan kontrollü bir dış ortam atmosferi elde edilmiştir.
Teknik lise yapısının ruhuna uygun olarak malzeme çeşitliliği azaltılmış; yapım teknolojisinin görünür olması hedeflenmiştir. Zemin ve duvar kaplamaları kaldırılarak strüktür ile elektrik ve mekanik sistemler doğrudan mekâna yansıtılmıştır. Brüt beton yüzeylerde yüksek imalat kalitesi elde edebilmek amacıyla, daha önce O’live Park Evleri ve OİB MTAL projelerinde kullanılan kâğıt kalıp teknolojisi bu projede de uygulanmıştır. Kâğıt kalıpların dairesel formu, kolonların dairesel tasarlanmasını zorunlu kılmış; bu yaklaşım brüt beton yüzeylerde nitelikli bir sonuç üretmiştir.
İnşa sürecinde proje kontrollüğünün mimari ekip tarafından yürütülmesi sayesinde yapı, projeye büyük ölçüde bağlı kalınarak ve istenen nitelikte tamamlanmıştır. Bugün aktif olarak kullanılan yapıya yapılan ziyaretlerde kullanıcıların mekâna dair olumlu geri bildirimler vermesi, tasarlanan kurgu ile hedeflenen yaşantının örtüştüğünü göstermektedir.
Proje Künyesi
Proje Adı: Özel İAOSB Nedim Uysal Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Proje Müellifi: Metin Kılıç, Dürrin Süer
Tasarım Ekibi: Merih Feza Yıldırım, Serdar Uslubaş, Damla Duru, Ali Can Helvacıoğlu, Gizem Yazıcı
Danışman: Deniz Güner
İşveren: İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi Yönetimi
Yapı Tipi: Eğitim Yapısı
İnşaat Alanı: 13.697 m²
Strüktür: Betonarme + Çelik
Statik Proje: Cemal Coşak, Mustafa Şahin
Mekanik Proje: Ekrem Evren
Elektrik Projesi: Namık Onmuş
Yüklenici: FGC İnşaat
Durumu: Uygulandı
Proje Tasarım Süresi: 2012
Yapım Süresi: 2012–2016
Fotoğrafçı: Mehmet Yasa
Kamusal Erişim: Var
Adres: 10038. Sok. No:13A, 35620 Atatürk OSB, Çiğli, İzmir
Koordinat: 38°30’23.69’’K, 27°02’13.94’’D